نقش واسطه ای سختکوشی روانشناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده در رابطه هوش معنوی و شادکامی در زنان سالمند

مقدمه: با توجه به اهمیت شادکامی در دوران سالمندی، پیشنهاد و آزمون الگویی چندمتغیری برای روابط بین عوامل پیش بینی کننده آن، حائز اهمیت است. در مطالعه حاضر الگوی مفهومی رابطه ی هوش معنوی، سختکوشی روانشناختی، حمایت اجتماعی ادراک شده و شادکامی در سالمندان، آزمون شد. روش: طرح پژوهش حاضر، همبستگی بود. تعداد دویست و یازده نفر زن سالمند در تابستان 1395 با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس از چهار شهر در استان مازندران انتخاب شدند. از همه شرکت کنندگان خواسته شد تا به سیاهه تجدیدنظر شده شادکامی آکسفورد، سیاهه خود-گزارشی هوش معنوی، مقیاس سرسختی اهواز و مقیاس چند بعدی حمایت اجتماعی ادراک شده پاسخ دهند. الگوی پیشنهادی با روش الگوسازی معادلات ساختاری کوواریانس-محور و با استفاده از نسخه 22 نرم افزار SPSS و نسخه 20 نرم افزار AMOS برازش شد. یافته ها: میانگین سن افراد نمونه 83/66 و انحراف معیار 72/2 سال بود. با استفاده از برآورد حداکثر درست نمایی و روش خودگردان سازی، یافته های حاصل از  الگوسازی معادلات ساختاری نشان داد که در زنان سالمند، هوش معنوی از طریق نقش واسطه ای سختکوشی روانشناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده، تأثیر مثبت و معنی داری بر شادکامی دارد (05/0 نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که سطوح بالاتر هوش معنوی می تواند شادکامی بالاتری را در سالمندان پیش بینی کند. در این میان، سختکوشی روانشناختی به عنوان یک عامل شخصی و حمایت اجتماعی ادراک شده به عنوان یک عامل محیطی، می توانند سازوکار تأثیر هوش معنوی بر شادکامی را روشن کنند. به عبارتی دیگر، هوش معنوی از طریق افزایش سختکوشی روانشناختی و به تبع آن افزایش حمایت اجتماعی ادراک شده، بر شادکامی سالمندان تأثیر مثبت دارد. این نتایج، در طراحی برنامه های مشاوره ای برای سالمندان، قابل استفاده است.